STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
OPIEKA DZIENNA W MINIŚWIECIE
Ul. W. ŻELEŃSKIEGO 3
30-535 KRAKÓW
Akty prawne na podstawie, których oparte są Standardy Ochrony Małoletnich:
1)Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny opiekuńczy oraz
niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1606);
2) Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów
Zjednoczonych z dnia 20 listopada 1089 r. (t. j. Dz. U. z 1991 Nr 120 poz. 526 ze zm.)
ROZDZIAŁ 1
PODSTAWOWE TERMINY
Ilekroć w poniższych Standardach jest mowa bez bliższego określenia o:
1) ORGANIZATOR OPIEKI DZIENNEJ– należy przez to rozumieć JEDNOOSOBOWĄ
DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ, PROWADZONĄ PRZEZ ANNĘ STRZAŁKOWSKĄ
ZARZĄDZAJĄCĄ FIRMĄ MINIŚWIAT-ANNA STRZAŁKOWSKA, O NUMERZE NIP
552 15 13 590 I NUMERZE REGON 368441532;
2) MINIŚWIAT, należy przez to rozumieć SALĘ ZABAW DLA DZIECI W KRAKOWIE, W
KTÓREJ SPRAWOWANA JEST OPIEKA DZIENNA;
3) OPIEKUN DZIENNY – należy przez to rozumieć osobę zatrudnioną w MiniŚwiecie,
posiadającą odpowiednie kwalifikacje do pełnienia funkcji opiekuna dziennego i
zatrudnionej na podstawie umowy o pracę;
4) PARTNER WSPÓŁPRACUJĄCY – należy przez to rozumieć osoby wykonujące zadania
zlecone na terenie MiniŚwiata na mocy odrębnych przepisów (np. nauczyciele zajęć
dodatkowych);
5) MAŁOLETNI – należy przez to rozumieć zgodnie z kodeksem cywilnym osobę od
urodzenia do ukończenia 18 roku życia;
6) RODZIC/OPIEKUN– należy przez to rozumieć osobę będącą prawnym opiekunem
małoletniego;
7) PRZEDSTAWICIEL USTAWOWY – należy przez to rozumieć rodzica bądź opiekuna
posiadającego pełnię władzy rodzicielskiej lub opiekuna prawnego (osobę reprezentującą
małoletniego, ustanowioną przez sąd, w sytuacji, gdy rodzicom nie przysługuje władza
rodzicielska lub gdy rodzice nie żyją);
8) ZGODA OPIEKUNA MAŁOLETNIEGO – należy przez to rozumieć zgodę co najmniej
jednego z rodziców małoletniego. Jednak w przypadku braku porozumienia między
opiekunami małoletniego należy poinformować ich o konieczności rozstrzygnięcia sprawy
przez sąd rodzinny;
9) KRZYWDZENIE MAŁOLETNIEGO – należy przez to rozumieć popełnienie czynu
zabronionego lub czynu karalnego na szkodę małoletniego przez jakąkolwiek osobę, w tym
opiekuna dziennego lub zagrożenie dobra małoletniego, w tym jego zaniedbywanie;
10) DANE OSOBOWE MAŁOLETNIEGO – należy przez to rozumieć wszelkie informacje
umożliwiające identyfikację małoletniego;
11) OSOBA ODPOWIADAJA ZA STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH – należy
przez to rozumieć opiekuna dziennego sprawującego nadzór nad realizacją niniejszych
Standardów;
12) OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA PUBLIKOWANIE TREŚCI W INTERNECIE – należy
przez to rozumieć osobę zarządzającą Opieką Dzienną, w tym przypadku jest nią Anna
Strzałkowska;
ROZDZIAŁ 2
ZASADY ZAPEWNIAJĄCE BEZPIECZNE RELACJE MIĘDZY MAŁOLETNIM A
OPIEKUNEM DZIENNYM (art. 22c pkt.1.1 oraz art. 22c pkt.2.1)
§ 2.
1. Osobą odpowiedzialną za przygotowanie personelu MiniŚwiata do stosowania standardów
ochrony małoletnich jest Organizator Opieki Dziennej;
2. Organizator Opieki Dziennej zapoznaje pracowników ze Standardami Ochrony Małoletnich
oraz odbiera od każdego zatrudnionego pracownika oświadczenie o zapoznaniu się ze
Standardami Ochrony Małoletnich, obowiązującymi w MiniŚwiecie. Wzór oświadczenia
pracownika został określony w załączniku nr 1 do niniejszej procedury.
3. Pracownicy nowo zatrudnieni są zapoznawani ze standardami w pierwszym tygodniu pracy
i w tym czasie jest od nich odbierane oświadczenie, o którym mowa w ust. 2
4. Zasady bezpiecznej rekrutacji pracowników:
1) Organizator Opieki Dziennej, przed nawiązaniem z osobą stosunku pracy lub przed
dopuszczeniem osoby do działalności związanej z opieką nad małoletnimi, zobowiązany jest
do uzyskania informacji, czy dane tej osoby są zamieszczone w Rejestrze z dostępem
ograniczonym lub Rejestrze osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw
przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała
postanowienie o wpisie w Rejestr;
2) Organizator Opieki Dziennej pobiera od kandydata informację z Krajowego Rejestru
Karnego o niekaralności;
3) Jeżeli kandydat posiada obywatelstwo inne niż polskie wówczas powinien przedłożyć
również informację z rejestru karnego państwa, którego jest obywatelem, uzyskiwaną do
celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z małoletnimi,
bądź informację z rejestru karnego, jeżeli prawo tego państwa nie przewiduje wydawania
informacji dla wyżej wymienionych celów;
4) Organizator Opieki Dziennej pobiera od kandydata oświadczenie o państwie/państwach
(innych niż Rzeczypospolita Polska), w których zamieszkiwał w ostatnich 20 latach pod
rygorem odpowiedzialności karnej;
5) Jeżeli prawo państwa, z którego ma być przedłożona informacja o niekaralności nie
przewiduje wydawania takiej informacji lub nie prowadzi rejestru karnego, wówczas
kandydat składa, pod rygorem odpowiedzialności karnej, oświadczenie o tym fakcie wraz z
oświadczeniem, że nie był prawomocnie skazany oraz nie wydano wobec niego innego
orzeczenia, w którym stwierdzono, iż dopuścił się takich czynów zabronionych, oraz że nie
ma obowiązku wynikającego z orzeczenia sądu, innego uprawnionego organu lub ustawy,
stosowania się do zakazu zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania
wszelkich lub określonych zawodów albo działalności, związanych z wychowaniem,
edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem
duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub
z opieką nad nimi;
6) Pod oświadczeniami składanymi pod rygorem odpowiedzialności karnej składa się
oświadczenie o następującej treści: Jestem świadomy/a odpowiedzialności karnej za
złożenie fałszywego oświadczenia. Oświadczenie to zastępuje pouczenie organu o
odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
5. Wzór oświadczenia o niekaralności stanowi załącznik 2 do niniejszych Standardów.
§ 3.
1. Zasady bezpiecznych relacji personelu z małoletnimi:
1) podstawową zasadą wszystkich czynności podejmowanych przez personel jest działanie
dla dobra małoletniego i w jego interesie. Personel traktuje małoletniego z szacunkiem oraz
uwzględnia jego godność i potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przemocy wobec
małoletniego w jakiejkolwiek formie;
2) zasady bezpiecznych relacji personelu z małoletnimi obowiązują wszystkich
pracowników, stażystów i wolontariuszy;
3) znajomość i zaakceptowanie zasad są potwierdzone podpisaniem oświadczenia, którego
wzór stanowi załącznik nr 1 do niniejszych Standardów.
2. Pracownik zobowiązany jest do utrzymywania profesjonalnej relacji z małoletnimi i
każdorazowego rozważenia, czy jego reakcja, komunikat bądź działanie wobec
małoletniego są odpowiednie do sytuacji, bezpieczne, uzasadnione i sprawiedliwe wobec
innych małoletnich.
3. Pracownik w kontakcie z małoletnimi:
1) odnosi się do nich z szacunkiem; 2
2) wysłuchuje ich i stara się udzielać im odpowiedzi dostosowanej do sytuacji i ich wieku;
3) nie zawstydza małoletniego, nie lekceważy, nie upokarza i nie obraża;
4) nie krzyczy, chyba że wymaga tego sytuacja niebezpieczna (np. ostrzeżenie);
5) nie ujawnia drażliwych informacji o małoletnim osobom do tego nieuprawnionym,
dotyczy to również ujawniania jego wizerunku.
4. Decyzje dotyczące małoletniego powinny brać pod uwagę bezpieczeństwo pozostałych
małoletnich.
5. Małoletni ma prawo do prywatności, odstąpienie od zasad poufności każdorazowo musi
być uzasadnione.
6. Pracownik zobowiązany jest do zachowania w poufności informacji uzyskanych w
związku z pełnioną funkcją lub wykonywaną pracą, dotyczących zdrowia, potrzeb
rozwojowych i edukacyjnych, możliwości psychofizycznych, seksualności, orientacji
seksualnej, pochodzenia rasowego lub etnicznego, poglądów politycznych, przekonań
religijnych lub światopoglądów małoletnich.
7. Pracownik nie może utrwalać wizerunków małoletnich w celach prywatnych, również
zawodowych, jeżeli opiekun małoletniego nie wyraził na to zgody.
§ 4.
1. Pracownik zobowiązany jest do zapewnienia małoletnim, że w sytuacji, kiedy poczują się
niekomfortowo otrzymają stosowną pomoc, zgodną z instrukcją jej udzielania.
2. W przypadku, kiedy pracownik zauważy niepokojące zachowanie lub sytuację,
zobowiązany jest postępować zgodnie z instrukcją postępowania, obligatoryjnie w
przypadku delikatnych spraw, gdzie jest podejrzenie o nieprzestrzeganiu Standardów do
poinformowania dyrekcji.
§ 5.
1. Każde przemocowe zachowanie wobec małoletniego jest niedozwolone.
2. Nie można małoletniego popychać, bić, szturchać, itp.
3. Pracownikowi nie wolno dotykać małoletniego w sposób, który mógłby zostać
nieprawidłowo zinterpretowany.
4. Kontakt fizyczny z małoletnim nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany, wiązać się z
jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy.
5. Pracownik, który ma świadomość, iż małoletni doznał jakiejś krzywdy np. znęcania
fizycznego, psychicznego lub wykorzystania seksualnego, zobowiązany jest do zachowania
szczególnej ostrożności w kontaktach z małoletnim, wykazując zrozumienie i wyczucie.
6. W uzasadnionych przypadkach dopuszczalny jest kontakt fizyczny pracownika z małoletnim. Do sytuacji takich zaliczyć można:
1) pomoc małoletniemu niepełnosprawnemu w czynnościach higienicznych, jeśli typ niepełnosprawności tego wymaga, a małoletni/ jego opiekun wyrazi zgodę;
2) pomoc małoletniemu niepełnosprawnemu w spożywaniu posiłków;
3) pomoc małoletniemu niepełnosprawnemu w poruszaniu się;
4) pomoc małoletniemu w czynnościach higienicznych i samoobsługowych, wynikających z zakresu obowiązków pracownika;
§ 6.
1. Kontakt poza godzinami pracy z małoletnimi jest co do zasady zabroniony, spotkania z małoletnim lub też jego opiekunem powinny odbywać się na terenie MiniŚwiata.
2. Jeśli zachodzi konieczność kontaktu z opiekunem małoletniego poza godzinami pracy, dozwolone są środki:
1) służbowy telefon;
2) służbowy e-mail;
3) służbowy komunikator;
3. W przypadku, gdy pracownika łączą z małoletnim lub jego opiekunem relacje rodzinne lub towarzyskie, zobowiązany on jest do zachowania pełnej poufności, w szczególności do utrzymania w tajemnicy spraw dotyczących innych małoletnich, opiekunów i pracowników.
ROZDZIAŁ 3
ROZPOZNAWANIE I REAGOWANIE NA CZYNNIKI RYZYKA KRZYWDZENIA MAŁOLETNICH
§ 7.
1. Pracownicy posiadają wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia małoletnich
2. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka pracownicy podejmują rozmowę z rodzicami, przekazując informację na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując ich do szukania dla siebie pomocy.
3. Pracownicy monitorują sytuację i dobrostan małoletniego.
ROZDZIAŁ 4
ZASADY I PROCEDURA PODEJMOWANIA INTERWENCJI W SYTUACJI PODEJRZENIA KRZYWDZENIA MAŁOLETNIEGO
(art. 22c pkt.1.2, art. 22c pkt.1.7. art. 22c pkt.1.8)
§ 8.
W przypadku podjęcia przez pracownika podejrzenia, że małoletni jest krzywdzony, pracownik ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania uzyskanej informacji Organizatorowi Opieki Dziennej.
§ 9.
1) Organizator Opieki Dziennej wzywa opiekunów małoletniego, którego krzywdzenie podejrzewa oraz informuje ich o podejrzeniu krzywdzenia.
2) Organizator Opieki Dziennej powinien sporządzić opis sytuacji żłobkowej i rodzinnej małoletniego na podstawie rozmów z nim, opiekunkami i rodzicami oraz plan pomocy małoletniemu.
3) Plan pomocy powinien zawierać wskazania dotyczące:
a) podjęcia przez Organizatora Opieki Dziennej działań w celu zapewnienia małoletniemu bezpieczeństwa, w tym zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej instytucji;
6
b) wsparcia jakie Organizator Opieki Dziennej zapewni małoletniemu;
c) skierowania małoletniego do specjalistycznej placówki pomocy, jeżeli istnieje taka potrzeba.
§ 10.
1. W przypadkach bardziej skomplikowanych (dotyczących wykorzystania seksualnego oraz znęcania się fizycznego i psychicznego) Organizator Opieki Dziennej powołuje Zespół Interwencyjny, w skład którego wchodzą opiekunka małoletniego, organizator oraz inni pracownicy mający wiedzę o krzywdzeniu małoletniego lub o małoletnim (dalej określani jako Zespół Interwencyjny).
2. Zespół Interwencyjny sporządza plan pomocy małoletniemu, spełniający wymogi określone na podstawie opisu sporządzonego przez opiekunkę oraz innych, uzyskanych przez członków zespołu informacji.
3. W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili opiekunowie małoletniego, powołanie Zespołu jest obligatoryjne. Zespół Interwencyjny wzywa opiekunów małoletniego na spotkanie wyjaśniające, podczas którego może zaproponować opiekunom zdiagnozowanie zgłaszanego podejrzenia w zewnętrznej, bezstronnej instytucji. Ze spotkania sporządza się protokół.
§ 11.
1. Plan pomocy małoletniemu jest przedstawiany przez Organizatora Opieki Dziennej opiekunom z zaleceniem współpracy przy jego realizacji.
2. Organizator Opieki Dziennej informuje opiekunów o obowiązku placówki zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia małoletniego do odpowiedniej instytucji (prokuratura/policja lub sąd rodzinny, ośrodek pomocy społecznej bądź przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego – procedura „Niebieskiej Karty” – w zależności od zdiagnozowanego typu krzywdzenia i skorelowanej z nim interwencji).
3. Po poinformowaniu opiekunów przez Organizatora Opieki Dziennej – zgodnie z punktem poprzedzającym – Organizator składa zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do prokuratury/policji lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu rejonowego, wydziału rodzinnego i nieletnich, ośrodka pomocy społecznej lub przesyła formularz „Niebieska Karta – A” do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego.
4. Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji wskazanych w punkcie poprzedzającym.
5. W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili opiekunowie małoletniego, a podejrzenie to nie zostało potwierdzone, należy o tym fakcie poinformować opiekunów małoletniego na piśmie.
§ 12.
1. W każdym przypadku zauważenia krzywdzenia małoletniego należy uzupełnić Kartę Interwencji, której wzór stanowi załącznik nr 3.
2. Kartę załącza się do teczki małoletniego znajdującej się w siedzibie MiniŚwiata.
ROZDZIAŁ 5
ZASADY OCHRONY WIZERUNKU MAŁOLETNIEGO
§ 13.
Pracownicy uznając prawo małoletniego do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewniają ochronę wizerunku dziecka.
§ 14.
1. Pracownikowi nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku małoletniego (tj. filmowanie, fotografowanie) na terenie MiniŚwiata bez pisemnej zgody opiekuna małoletniego.
2. W celu uzyskania zgody opiekuna małoletniego na utrwalanie wizerunku, pracownik może skontaktować się z opiekunem małoletniego i ustalić procedurę uzyskania zgody.
7
3. Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych opiekuna małoletniego bez wiedzy i zgody tego opiekuna.
4. Jeżeli wizerunek małoletniego stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda opiekunów na utrwalanie wizerunku małoletniego nie jest wymagana.
§ 15.
1. Upublicznienie przez pracownika wizerunku małoletniego utrwalonego w jakiejkolwiek formie (tj. fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody jego opiekuna.
2. Przed utrwaleniem wizerunku małoletniego należy poinformować opiekuna o tym, gdzie będzie umieszczony zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście będzie wykorzystywany (np. że umieszczony zostanie na stronie www.youtube.pl) w celach promocyjnych.
ROZDZIAŁ 6
ZASADY KORZYSTANIA Z URZĄDZEŃ ELEKTRONICZNYCH Z DOSTĘPEM DO SIECI INTERNET. PROCEDURY OCHRONY MAŁOLETNICH PRZED TREŚCIAMI SZKODLIWYMI I ZAGROŻENIAMI W SIECI ORAZ UTRWALONYMI W INNEJ FORMIE
(art. 22c pkt.2.2 oraz art.22c pkt 2.3)
§ 16.
1. Organizator Opieki Dziennej podejmuje działania zabezpieczające małoletnich przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju.
2. Zasady bezpiecznego korzystania z Internetu i mediów elektronicznych:
1) Organizator Opieki Dziennej zapewnia personelowi możliwość korzystania z Internetu w czasie trwania zajęć oraz poza nimi;
2) sieć internetowa jest monitorowana;
3) sieć internetowa jest zabezpieczona zgodnie z obowiązującymi Standardami Ochrony Małoletnich.
ROZDZIAŁ 7
ZASADY USTALENIA PLANU WSPARCIA MAŁOLETNIEGO PO UJAWNIENIU KRZYWDY
(art. 22c pkt.2.4)
§ 17.
1. Pomimo zastosowania procedury interwencji, Organizator Opieki Dziennej tworzy grupę wsparcia dla pokrzywdzonego małoletniego.
2. W skład grupy każdorazowo wchodzi opiekunka małoletniego.
3. Grupa wsparcia spotyka się celem ustalenia jaka pomoc małoletniemu będzie niezbędna od razu oraz w dalszej perspektywie czasu.
4. Grupa wsparcia tworzy IPD (Indywidualny Plan Działania), który stanowi dokument zapisany i przechowywany w aktach małoletniego.
5. IPD zwiera przede wszystkim informację o podjętych działaniach, plan spotkań z opiekunkami, opiekunami małoletniego i oraz przypuszczalny czas trwania wsparcia.
6. Wnioski ze spotkań z opiekunkami stanowią dane wrażliwe małoletnich i nie są dołączane do IPD, wyjątek stanowi sytuacja zagrożenia życia lub zdrowia małoletniego (np. o planowanym samobójstwie).
7
ROZDZIAŁ 8
PROCEDURY OKREŚLAJĄCE ZAKŁADANIE „NIEBIESKIEJ KARTY”
(art. 22c pkt.1.3)
§ 18.
1.Głównym celem „Niebieskiej Karty” jest usprawnienie pomocy oferowanej Opiekuna Dziennego, ale też tworzenie warunków do systemowego, interdyscyplinarnego modelu pracy z rodziną.
2. Jeśli do jakiegokolwiek pracownika przyjdzie małoletni i zgłosi, iż wobec niego stosowana jest przemoc, pracownik ten powinien wszcząć procedurę „Niebieskiej Karty”. Każde powzięcie informacji o zaistnieniu przemocy nakazuje rozpocząć działania.
3. Procedura „Niebieskiej Karty” stosowana jest każdorazowo w sytuacjach podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia małoletniego opisanych w rozdziale 4.
4. Procedura „Niebieskiej Karty” stanowi oddzielny dokument.
ROZDZIAŁ 9
ZASADY AKTUALIZACJI STANDARDU OCHRONY MAŁOLETNICH ORAZ ZAKRES KOMPETENCJI OSÓB ODPOWIEDZIALNYCH ZA PRZYGOTOWANIE PERSONELU KLUBU DO STOSOWANIA STANDARDÓW OCHRONY MAŁOLETNICH
(art. 22c pkt.6 )
§ 19.
1. Procedura aktualizowania Standardu odbywa się nie rzadziej niż raz na 2 lata.
2. Organizator Opieki Dziennej wyznacza osobę odpowiedzialną za Standardy Ochrony Małoletnich.
3. Osoba wyznaczona przez Organizatora Opieki Dziennej monitoruje realizację Standardów, reaguje na ich naruszenie oraz koordynuje zmiany w Standardach prowadząc równocześnie rejestr zgłoszeń i proponowanych zmian.
4. Osoba odpowiedzialna za realizację Standardu zobowiązana jest do przeprowadzania wśród pracowników (przynajmniej raz w roku) ankiety, której wzór stanowi załącznik nr 4 do 12 niniejszego Standardu.
5. Po przeprowadzonej ankiecie, osoba odpowiedzialna opracowuje wypełnione ankiety oraz sporządza z nich raport, który przedstawia
6. W ankiecie pracownicy mogą proponować zmiany Standardów oraz wskazywać naruszenia Standardów.
7. Osoba odpowiedzialna za realizację Standardu może powołać zespół koordynujący, jeśli uzna, że taki zespół przyczyni się do lepszej realizacji Standardów bądź pozwoli na szybsze reagowanie w sytuacji, gdy Standardy Ochrony Małoletnich będą wymagały aktualizacji.
8. W razie konieczności opracowuje zmiany w obowiązującym Standardzie i daje je do zatwierdzenia Organizatorowi Opieki Dziennej.
ROZDZIAŁ 10
ZASADY UDOSTĘPNIANIA RODZICOM I PRACOWNIKOM STANDARDÓW DO ZAPOZNANIA SIĘ Z NIMI I ICH STOSOWANIA
(art. 22c pkt.1.6)
§ 20.
1. Dokument „Standardy Ochrony Małoletnich” jest dokumentem ogólnodostępnym dla personelu oraz opiekunów małoletnich.
3. Dokument omawiany jest na pierwszym zebraniu z opiekunami.
9
4. Organizator Opieki Dziennej daje rodzicom do podpisania oświadczenie, że zapoznali się ze Standardami. Rodzic w oświadczeniu może zaproponować swoje sugestie. Jeśli takie się pojawią, Organizator Opieki Dziennej przekazuje je osobie odpowiedzialnej za realizację Standardu. Oświadczenie stanowi załącznik nr 5 do niniejszych Standardów
ROZDZIAŁ 11
ZAPISY KOŃCOWE
§ 22.
1. Standardy Ochrony Małoletnich wchodzą w życie z dniem ich ogłoszenia.
2. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla pracowników i opiekunów małoletnich, poprzez umieszczenie ich bezpośrednio w lokalu gdzie jest sprawowana opieka dzienna.
